Myślenie dychotomiczne

Dychotomia myślenia określana jest jako błąd procesów myślowych, który charakteryzuje się postrzeganiem rozmaitych zjawisk w skrajnych aspektach. Najprościej rzecz ujmując, polega ona na tym, że myślimy w sposób czarno - biały. Uważamy, że coś jest dobre lub złe, sprawiedliwe - niesprawiedliwe itd. Często dychotomia myślenia może prowadzić do problemów psychologicznych. 

Pułapki myślenia

Uproszczone myślenie sprawia, że nie wyciągamy daleko idących wniosków, a więc oceniamy tylko to, co jesteśmy w stanie dostrzec. Nie zauważamy rzeczy pomiędzy, przez co informacje przetwarzane w naszych głowach często dają nam zakłamany obraz rzeczywistości. Takie zachowania mogą doprowadzić do problemów natury psychicznej; uczucia cierpienia i bezradności. Świat postrzegany oczami osoby myślącej w sposób dychotomiczny jest iluzją, a więc pułapką, z której nie jest łatwo się wydostać. Kiedy myślimy w sposób “jestem beznadziejna”, “na pewno mi się to nie uda”, “po co się starać, skoro i tak przegramy” - skazujemy się na utratę dobrego humoru oraz samopoczucia, co w konsekwencji niesie ze sobą ciąg negatywnych odczuć i doprowadza do diametralnego spadku własnej wartości. 

Konsekwencje myślenia czarno - białego

Ten rodzaj myślenia może prowadzić do nadmiernego perfekcjonizmu, który sprawia, że będziemy niezadowoleni i zawsze zauważymy coś, co nie sprosta naszym oczekiwaniom. Takie podejście budzi w nas niechęć do działania i podejmowania wyzwań. Przykładowo, biorąc udział w biegu, zajmujemy 12 miejsce na 25 (a wcześniej specjalnie się do tego nie przygotowywaliśmy), czujemy rozgoryczenie i niechęć, a nie cieszymy się z małego sukcesu. Osoba myśląca dychotomicznie, będzie uważała się za największego przegranego, bo przecież bycie przeciętnym jest czymś, co przynosi ujmę. Skupianie się wyłącznie na negatywach, sprawia, że nie zauważamy w swoim życiu prostych, pięknych rzeczy, które składają się na naszą codzienność. Kiedy myślimy w sposób zerojedynkowy, nie umiemy przyjąć pochwał i komplementów. Pracownik doceniony za trud włożony w swoją pracę, nie poczuje się wyróżniony, lecz pomyśli, że to, co zrobił było tylko jego obowiązkiem, a nie czymś zasługującym na uwagę. Błędne rozumowanie emocjonalne przyczynia się do  tego, że pozwalamy swoim uczuciom kierować interpretacją rzeczywistości. Wydaje nam się wtedy, że prawdziwe jest to, co podpowiadają nam emocje. 

Aby nauczyć się zmieniać nasze myślenie, powinniśmy znaleźć przeciwwagę. Kiedy pojawi się problem, postarajmy się poszukać argumentów, które pozwolą nam ujrzeć więcej pozytywów w danej sytuacji lub obalić przykrą myśl.